Darphane
Darphane bir kentin sikkelerinin basıldığı yer olup genellikle sikke üzerinde adı yazan kentte bulunurdu. Başlangıçta küçük ve basit bir atölyeden ibaret darphaneler; zamanla gelişip belirli büyüklükte odalardan oluşan çalışma alanları geniş darphaneler vardı. Helenistik ve Roma dönemi darphaneleri ise peristylli bir avlunun etrafında, dikdörtgen planlı, tek girişli, iki katlı, çok odalı yapılardan oluştuğunu görmekteyiz. Eski çağda neredeyse tüm şehirlerin bir darphanesi vardı ancak bazı şehirlerin sikkeleri komşu şehirlerin darphanesinde basıldığı da olurdu. Roma Dönemi’nde devlet sikkelerinin basıldığı seçilmiş bazı şehirlerde darphanelerin yanı sıra özellikle imparatorluğun doğu eyaletlerinde yerel sikke basan şehir darphaneleri de vardır. Bizans Dönemi’nde ise yalnızca devlete ait darphaneler çalışıyordu.
Sikke Darbı
Bir darphanede madeni eritmeye yarayan ocak, ölçü ve tartı aletleri, sikke kalıplarını basmaya yarayan çekiç, örs ve kalıpçı çubuğu gibi aletler bulunmaktadır. Basım sırasında ise bir kalite kontrol memuru ve kasiyer dışında tartı işlerinden sorumlu bir kişi, ocakçı ve kalıpçı ile beraber en az üç kişiye daha ihtiyaç vardır. Bunlardan biri daha önceden hazırlanmış sikke olacak madeni örse koyan, diğeri arka yüzü oluşturan kalıpçı çubuğunu elle veya pense ile tutan, üçüncüsü de çekiçle bu çubuğa vuran kişidir.
Baskı işlemi sikkenin ön ve arka yüzünde bulunacak resim ve yazıların sertleştirilmiş bronzdan yapılmış kalıplara ters olarak kazılması ile başlanır. Sikkenin ön yüz kalıbı örs üzerindeki çukura konur, sikke olacak maden ısıtılarak bu kalıbın üzerine yerleştirilir. Arka yüzü oluşturan üst kalıp ise hazırlanan ısıtılmış metalin üzerine konarak üstten vurulmak suretiyle darp işlemi tamamlanmış olurdu. Düzenli sikke basılan darphanelerde kalıplar 3-5 ay, sikke üretimi az olan darphanelerde 5 yıla kadar dayanıyordu.
